Ayurveda, herfstverwarmend Hoewel veel mensen de herfst zien als het mooiste jaargetijde, staan daar ook mensen tegenover die het najaar alleen maar kunnen zien als koud, guur, nat, somber en donker. Zij raken volledig uit balans. Zouden zij gebaat zijn bij de Ayurveda, een van de oudste gezondheidssystemen ter wereld, waarbij gestreefd wordt naar een duurzaam innerlijk evenwicht? Ayurveda betekent letterlijk ‘kennis van het leven’ en vindt haar wortels in het India van duizenden jaren geleden. Hoewel deze leer volledig door het Westen geaccepteerd lijkt te zijn, heerst onder Ayurvedische behandelaars veel onenigheid. In plaats van één duidelijke gezondheidsleer zou je het daarom ook kunnen zien als een overkoepelende term voor allerlei tradities en gebruiken, waarbij in ieder geval een aantal binnen de gehele Ayurveda overeenkomt. Eén geheel Waar de reguliere gezondheidszorg voornamelijk gericht is op het bestrijden van ziektesymptomen, is de Ayurveda erop gericht ziekte zowel te voorkomen als te bestrijden. Dit wordt op een holistische wijze benaderd, wat wil zeggen dat lichaam en geest als één dynamisch geheel gezien worden. Aan de basis van een gezond leven staan voeding, levensstijl en het gebruik van kruiden. De Ayurveda benadert deze uitgangspunten vanuit drie basisprincipes (dosha’s): vata, pitta en kapha. Deze dosha’s, die alle drie in meerdere of mindere mate in elk van ons werkzaam zijn, dienen in balans te zijn om een gezond lijf en heldere geest te kunnen bewerkstelligen. De vijf elementen (aarde, water, lucht, vuur en ether) spelen hierbij ook een belangrijke rol. 1 Vata staat voor beweging; dit omvat alle bewegingen in je lichaam, van bloedcirculatie tot zelfs je gedachten. Vata vertegenwoordigt ether en lucht en kan in de natuur gezien worden als ‘winderig, koud, droog en ruw’. Ook staat vata voor licht, beweeglijk en snel. Met vata in evenwicht voel je je energiek, creatief, vrolijk en ben je helder en levendig van geest. 2 Pitta staat voor transformatie; de energie van pitta zorgt ervoor dat alles in lichaam en geest continu transformeert, van je gevoel tot je stofwisseling. Pitta vertegenwoordigt vuur en wordt gestimuleerd door bijvoorbeeld een warme zomer. Pitta staat voor heet, scherp, vloeibaar en is o.a. verantwoordelijk voor een vurig karakter en scherp intellect. Met pitta in evenwicht voel je je tevreden en energiek, en heb je de juiste lichaamstemperatuur. water. Kapha heeft de regie over lichaamsvloeistoffen, libido en (veer)kracht, en zal gestimuleerd worden bij vochtig weer of een saai landschap. Kapha staat tevens voor langzaam, zwaar, vet en zoet, en ondersteunt de spijsvertering. Met kapha in evenwicht voel je je vol kracht en geduld, 3 32 vitamin magazine Kapha staat voor structuur; dit principe staat voor stabiliteit en vertegenwoordigt aarde en heb je een goed uithoudingsvermogen en ben je geestelijk in balans. Wil je echt volgens de Ayurveda leven, dan zou je d.m.v. een test kunnen uitzoeken welke dosha bij jou overheerst. Aan de hand daarvan kun je, eventueel met behulp van een Ayurvedisch therapeut, een persoonlijk voedingsschema opstellen. Je kunt deze leer echter ook algemener trekken en niet kijken naar het individu, maar naar de seizoenen. Heilzame herfsthap In elk jaargetijde werkt onze spijsvertering anders. Dit komt goed uit, aangezien onze voeding in de verschillende jaargetijden ook verandert. Het is niet voor niets dat we bij koud en guur weer opeens een onweerstaanbare trek krijgen in zwaarder en meer eten. Onbewust ben je zo bezig om je vata, pitta en kapha in balans te brengen/ houden. Als vanzelf eten we in de koude seizoenen warme en voedzame gerechten zoals een ‘lekker bakkie snert’ en andere maaltijdsoepen, stamppotten en ovenschotels. Ook geeft de Ayurveda in herfst en winter de voorkeur aan o.a. een warm ontbijt als havermoutpap, noten en gedroogde vruchten. Voeding met een verkoelende werking (rauwkost, de meeste fruit soorten, een koud ontbijt) wordt in deze maanden door sommigen liever vermeden. Pagina 31

Pagina 33

Heeft u een nieuwsbrief, invender of web vaktijdschriften? Gebruik Online Touch: onderzoeksrapport van papier naar online converteren.

Herfst 2013